Yazılı Fetva

Yüzlerce Cilt Kitabı Satın Alma İmkanım Yok, İnternetten İndirebilir miyim?

28462
05.01.2014

Selamünaleyküm hocam. Telif hakları ile ilgili birkaç soru sormak istiyorum, inanın cevabınıza çok ihtiyacım var. Allah Teâlâ Hazretleri zamanınızı bereketlendirsin, sizi sevdiği ve razı olduğu kullarından eylesin.
1. İnternette kolayca bulunabilen Arapça İslami kaynak kitapların PDF'lerinin kopyalarını kullanmak caiz midir? Mesela bir kitap/makale vs yazarken, kaynakların hep böyle dijital kopyalarından faydalanmak ve sonra bu kitabın/makalenin satılmasıyla para kazanmak doğru olur mu? Bir araştırmacının bu binlerce cilt kitabı satın alması mümkün değil gibi, daima yeterli bir kütüphaneye erişmek de mümkün olmayabiliyor, öte yandan insanın mesleği bu ise, yayıncılarının rızası olmadan bilgisayar ortamına aktarılmış bu kitapları kullanarak para kazanmış da oluyor, tavrımız nasıl olmalı bu hususta?
2. Bizim ücretini ödeyerek satın aldığımız kendi kitaplarımızı, yanımızda kolayca taşıyabilmek kullanımlarını kolaylaştırmak için PDF ve benzeri dijital formatlara aktarmamız caiz midir? Birçok kitabın üzerinde, "herhangi bir şekilde kopyalanması dijital ortama aktarılması yasaktır" vs. yazıyor. Öte yandan başka bir şekilde sürekli kullanmamız gereken onlarca cilt kitabı daima yanımızda taşımamız mümkün olmuyor. Bunları bilgisayara aktarmak için yayınevinin/yazarın rızası gerekir mi? yoksa kitabı satın aldıktan sonra istediğimi yapabilirim denebilir mi?
3. İslami çalışmalar yapan bir kurumun/derneğin kullanım kolaylığı bakımından kendi kütüphanesinde bulunan kitapları dijital ortama aktarmayı istemesi durumunda, bu ameliyeyi yapan kişinin/kişilerin kazandığı para helal olur mu? Şimdiden çok teşekkür ederim hocam. Hürmetler.

Selamünaleyküm. Dijital ortamla alakalı sözünü ettiğiniz konuda katileşmiş bir kanaat olmadığını düşünüyorum. Burada verdiğiniz örneklerde caizlik oranı bana göre yüksektir. Sadece emek verilip basılmış bir kitabın aynen ya da tercüme edilerek basılması açık bir hak ihlali olur. Ondan kaçınmak gerekir. Artık insanlar, kitaplarını PDF şeklinde yayınlamakta sakınca görmüyorlar, bunu bir tür reklam gören de oluyor. Sulandırmadan ve ticari olarak kullanmadan sözünü ettiğiniz uygulamaların yapılabilirliğini düşünüyorum. Aynı şeyi onları internet ortamına yükleyen için düşünemiyorum. İnternet ortamında bulunanı almakla, onu internet ortamına yüklemek birbirine benzemiyor gibidir. Allah Teâlâ bereketli ilimler sahibi olmaya hepimizi muvaffak kılsın. Dua ediniz.

Nureddin Yıldız