Bazı durumlar cemaate gitmemenin mazereti olabilir mi?
Hocam ezan okunduğu sırada cemaatle namaz kılmamızı engelleyen ya da niyetimiz olduğu halde şeriatımızın cemaatle kılmamaya bizi yönlendirdiği durumlar veya nedenler nelerdir? Yemek sofrasının o anda hazır olması ve tuvalet ihtiyacına sıkışık olmak dışında bir neden var mıdır? Bir de hocam bu tavsiye midir? Yani böyle durumlarda cemaate iştirak etmemek daha mı evladır?
Hocam zamanınızı alıyorum ancak son bir sorum olacak. Cemaatle namaz kılınıyorken yürüyerek gittiğimiz takdirde cemaate yetişemeyeceğimizi biliyorsak veya tahmin ediyorsak sünneti terk ederek koşmamız caiz olur mu? Yoksa ne olursa olsun, cemaatle namazı kaçırma pahasına dahi koşmamamız mı gerekir?
Cemaatle namaz bazı âlimlere göre farz düzeyinde kendi başına bir ibadettir. Kendi başına bir ibadet olması demek, namaz kılmakla bir emir yerine getirildiği gibi cemaatle kılındığında da ikinci bir emir yerine getiriliyor demektir. Dolayısıyla biz namazı cemaatle kılmayı namazın bir ilavesi gibi değil Allah’ın hususi bir emri gibi görmeliyiz.
Cemaatle namazın genel olarak hükmü ise müekked bir sünnettir. Yerine getirildiğinde muazzam bir sevap elde edilir. İhmal edildiğinde yani namaz cemaatsiz kılındığında sevap kaybedilir ama namazın kendisine bir arıza gelmez. Bir tür bereket kaybedilmiş olur.
Bazı engeller cemaate gitmemenin mazereti olabilir. Bu mazeretlerden biri mesela yoğun abdest sıkışıklığı olabilir. Etkili bir açlık ve sofranın hazır olması olabilir. Bu mazeretleri sıralama yerine şu iki kuralı ölçü alarak bu büyük emri tatbik edebiliriz:
a- “Cemaate devam etmez, sadece cumaya gider” denecek şekildeki ihmal mü'min için çöküştür. Buna dikkat ederiz.
b- Belli durumlarda namazı evde veya iş yerinde kılmak “cemaate gitmez adam” olmak değildir. Bu iki çizgi arasındaki denge ise kişinin imanı ve imanını pratiğe aktaran kimliği ile alakalı bir durumdur.